Soms loop je ergens en zie je iets wat eigenlijk niet op die plek hoort voor je gevoel. Een kort moment van verwarring. Dat overkwam mij, toen ik vorige week in het verpleeghuis was, waar mijn vader verzorgd wordt. Ik liep langs een plek die was ingericht met een commode, een reiswiegje en een kinderwagen. Ook hingen er babypakjes op hangertjes en waren er poppen. Het deed mij uiteraard direct denken aan mijn werk in de kraamzorg. Wat doet zo’n babykamertje in een verpleeghuis?
Ik herinnerde me een filmpje op internet van een demente oudere vrouw die een pop knuffelt en zachtjes lieve woordjes toefluistert, alsof het haar eigen baby is. Knuffelen met je baby zit blijkbaar zó in onze genen! Of je nu jong bent en pas bevallen, of dat je in je laatste levensfase zit en niet meer precies weet hoe oud je bent.
Poppentherapie blijkt een beproefd middel in de zorg bij dementie te zijn, omdat het de interactie met anderen bevordert. Mensen die dement zijn, voelen zich vaak onzeker en verward. Het knuffelen met een pop vermindert stress en agitatie. Je voelt je rustiger. Een pop kan dus iets toevoegen aan het leven van iemand die dementerend is.
Er is allerlei wetenschappelijk onderzoek naar deze poppentherapie gedaan, maar eigenlijk lijkt het mij vrij logisch dat het werkt. Daar heb ik helemaal geen onderzoeksresultaten voor nodig! Want we weten allemaal dat het ‘knuffelhormoon’ oxytocine ons een goed gevoel geeft en stress reduceert. We knuffelen zelfs met de hond en ik zag laatst een foto op facebook waarop een van mijn vriendinnen met koeien knuffelt …
Bij ons in de kraamzorg helpt oxytocine bij het op gang komen van de borstvoeding en bevordert het een veilige hechting van de baby. Hechting is de behoefte van een mens om de nabijheid te zoeken van een ander. Baby’s zijn er van nature op ingesteld een hechte liefdevolle relatie aan te gaan met tenminste één persoon. Die relatie biedt de baby veiligheid, geborgenheid en voldoening en het speelt een belangrijke rol bij de ontwikkeling van de baby. Hechting is essentieel voor een goede emotionele en sociale ontwikkeling.
Wat is het goed om te zien dat de uitgangspunten voor zorg in iemands laatste levensfase in een verpleeghuis helemaal niet zo veel afwijken van de uitgangspunten in de kraamzorg, wat je de eerste levensfase kunt noemen.
We hebben (meestal) allemaal behoefte aan de nabijheid van een ander. En zeker als je dementeert. Je zoekt veiligheid, geborgenheid en voldoening. Knuffelen met een baby (de pop) geeft je die veiligheid en geborgenheid. Voldoening kun je vinden in de verzorging van een baby. Het zijn universele behoeften die extra belangrijk worden als je kwetsbaar bent.
Toon Hermans zei het zo:
Jij
Zwijgend hou ‘k je in m’n armen
Drie, vier, vijf minuten lang
Jij kunt zo mijn hart verwarmen
Met jou ben ik voor niets meer bang
Barbara
op 08 Mar 2017